Welcome to Middle East Analyst

Middle East Analyst is a subsidiary of The Middle East Economic and Political Analysis Company (meepas). Its main goal is to analyse contemporary political and economic affairs of the region. RSS Subscribe to RSS

“اگر هویج‌های اوباما مفید نباشند، چماق اسراییل همیشه وجود دارد”

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,4150154,00.html

در حالی که باراک اوباما در صحنه بین‌المللی، دولت امریکا را آماده برای مذاکره با ایران نشان داده است و بیشتر دولت‌های اروپایی نیز معتقد به مذاکره با ایران به جای اعمال تحریم‌های بیشتر شده‌اند، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل چندی پیش گفت که باراک اوباما باید به سرعت ایران را از دستیابی به جنگ‌افزار هسته‌ای باز دارد یا اینکه اسرائیل، ایران را بمباران می‌کند.

مئیر جاودان‌فر روزنامه‌نگار مقیم اسرائیل می‌گوید این سخنان بیشتر جنبه شعاری داشته و نیز برای اخطار به دولت ایران و شخصMeir Javedanfar آیت‌الله خامنه‌ای است.

دویچه‌وله: ژنرال پترائوس رییس فرماندهی مرکزی آمریکا به کنگره‌ی ایالات متحده گفته است که امکان دارد اسرائیل تاسیسات هسته‌ای ایران را بمباران کند. با توجه به روی کارآمدن راست‌ها در اسراییل فکر می‌کنید چقدر این خبر می‌تواند صحت داشته باشد؟

مئیر جاودان‌فر: دولت اسراییل برای حمله به ایران توافق آمریکا را لازم دارد و تا وقتی که آمریکا در منطقه چیزی حدود ۱۴۰هزار سرباز در عراق و ۲۰ هزار سرباز در افغانستان دارد، برای دولت اسراییل حمله به ایران بدون اجازه‌ی آمریکا غیرممکن خواهد بود. و همان طور که می‌بینیم الان آقای اوباما می‌خواهد با دولت آقای خامنه‌ای وارد مذاکرات بشود و به نظر من این احتمال که آمریکا برای حمله به ایران به اسراییل چراغ سبز بدهد، بسیار کاهش یافته است. بنابراین در مجموع بنیامین نتانیاهو علی‌رغم شعارها و تهدیدهای خودش علیه برنامه‌ی هسته‌ای ایران، تا وقتی که آمریکا به ایشان اجازه ندهد، نمی‌تواند شعارها و تهدیدهای خودش را عملی بکند.

پس فکر می‌کنید آقای نتانیاهو برای چه این حرفها را تکرار می‌کند؟ چون دقیقا الان با تغییر دولت در آمریکا احتمال پشتیبانی آمریکا از اسراییل برای حمله‌ی احتمالی به ایران تقریبا چیزی نزدیک به صفر است!

مئیر جاودان‌فر: از یک دیدگاه آقای نتانیاهو وقتی ایران را به عنوان یک تهدید تشریح می‌کند، حرفی می‌زند که اکثریت مردم اسراییل آن را قبول دارند و آن این است که برنامه‌ی هسته‌ای ایران به علاوه‌ی سیاست‌های دولت آیت‌الله خامنه‌ای برای اسراییل تهدید هستند. ولی طرز استفاده‌ی این نوع تهدیدها و لحنی که ایشان استفاده می‌کند تا حدی جنبه‌ی شعاری دارد. به خاطر این که آقای نتانیاهو نمی‌خواهد که با فلسطینی‌ها وارد مذاکرات صلح بشود و نمی‌خواهد هیچکدام از اراضی اشغالی را به فلسطینی‌ها پس بدهد، بنابراین الان استفاده از تهدید ایران برایشان مفیدتر شده است و بیشتر توجیه دارد و به نظر من در آینده ما خواهیم دید که ایشان تکیه‌اش به برنامه‌ی هسته‌ای ایران و تهدید ایران خیلی افزایش پیدا خواهد کرد. چون این یک پوشش است که تا حدی می‌تواند از آن برای عدم پیشرفت و عدم سرمایه‌گذاری اسراییل در روند صلح با فلسطینی‌ها استفاده بکند.

شما اشاره کردید به این که بدون موافقت و چراغ سبز آمریکا امکان ندارد که اسراییل حمله‌ای علیه ایران انجام دهد و اشاره کردید که صحبت‌های نتانیاهو بیشتر جنبه‌ی شعاری دارد. ولی اخیرا ارتش اسراییل مانورهای گسترده‌ای را انجام داده است که گفته می‌شود به نوعی سنجش آمادگی این ارتش برای حمله به ایران است. آیا چنین برداشتی در داخل اسراییل هم از این مانورها وجود دارد؟

مئیر جاودان‌فر: این مانورها یا مثلا حمله‌ی اخیر اسراییل به کامیون‌هایی در سودان که از دولت ایران اسلحه برای حماس می‌بردند، تمام اینها یک اخطار از طرف دولت اسراییل به دولت ایران است. به نظر من دولت اسراییل خیلی وقت است که توانایی حمله به ایران را دارد. اگر ما تاریخ اسراییل را مرور و مطالعه بکنیم، می‌بینیم که از دیدگاه نظامی، دولت اسراییل دولتی نیست که ’’ما نمی‌توانیم‘‘ در طرز فکرش وجود دادشته باشد مخصوصا در مسایل نظامی. چون این کشور امنیت خودش را خیلی جدی می‌گیرد. ولی برای دولت اسراییل اینها علامت‌هایی به دولت ایران و مخصوصا به آقای خامنه‌ای هستند که مذاکرات با آقای اوباما را بسیار جدی بگیرند و راه‌حلی پیدا کنند. برای این که اگر ’’هویج‌های‘‘ آقای اوباما مفید نباشند، ’’چماق‘‘ اسراییل همیشه وجود دارد.

غیر از شخص آقای نتانیاهو، مجموعه‌ی دولت کنونی اسراییل به نظر شما الان موضع‌شان نسبت به ایران رادیکال‌تر شده یا تغییری نکرده است؟

مئیر جاودان‌فر: از این دیدگاه که برنامه‌ی هسته‌ای و سیاست‌های دولت ایران برای دولت اسراییل یک خطر است، به نظر من هم چپ و هم راست در طرز فکرشان یکنواخت هستند و همبستگی و پیوستگی دارند. ولی برای راه‌حل این مسئله شکاف‌هایی وجود دارد، جبهه‌های مختلفی در اسراییل وجود دارند و جبهه‌ی کنونی که الان در نظام و در دولت ائتلافی آقای نتانیاهو هستند، اعتقادشان بیشتر این است که فقط از راه نظامی می‌شود این مسئله را حل کرد، نه از راه دیپلماسی. و به نظر من این مسئله تنها نقطه‌ی مشترک بین اعضای دولت کنونی آقای نتانیاهوست و باید اشاره کنم که این یکی از تنها نقطه‌های اشتراک دولت ائتلافی آقای نتانیاهو است و اگر این نقطه را به کنار بگذاریم، اختلافاتی که این دولت دارد و اختلافاتی که بین حزب‌های مختلفی که عضو این دولت هستند، وجود دارد، شاید باعث بشود که همین دولت کنونی آقای نتانیاهو در عرض یک یا دوسال متلاشی بشود.

الان دولت کنونی اسراییل به نظر شما بیشتر خطر را از جانب ایران در ارتباط با  پرونده‌ی هسته‌ای ایران می‌بیند یا درارتباط با نقش ایران در مسئله خاورمیانه و فلسطین؟

مئیر جاودان‌فر: برای دولت اسراییل از دیدگاه سنجش خطر، برنامه‌ی هسته‌ای ایران یک خطر بسیار بزرگتری است. چون حتا اگر دولت ایران از بمب اتمی علیه اسراییل استفاده نکند، تهدید استفاده از این ابزار نظامی می‌تواند ضربه‌ی زیادی به اقتصاد اسراییل بزند، سطح سرمایه‌گذاری در اسراییل بشدت می‌تواند کاهش پیدا بکند و این که خیلی از اسراییلی‌ها، و مردم اسراییل می‌توانند تصمیم بگیرند که نمی‌خواهند بچه‌هایشان را در این محیط و تحت یک چنین تهدیدی بزرگ بکنند. پس بنابراین برای دولت اسراییل این مسئله خیلی بیشتر جدی است، ولی در مقام دوم، حمایت ایران از گروه‌هایی مثل حماس و حزب‌الله یک مسئله‌ی خطرناکی است. ولی دولت اسراییل خودش را برای رودرویی با این مسئله، تواناتر می‌بیند، ولی برنامه‌ی هسته‌ای ایران برای دولت اسراییل پیچیده‌تر و سخت‌تر است.

مصاحبه‌گر: میترا شجاعی

تحریریه: علی امینی


برای اسرائیل گزینه نظامی علیه ایران آخرین و بدترین گزینه است

بنیامین نتانیاهو رهبر حزب لیکود در اسراییل گفت مطمئن است که اوباما در برابر یک «ایران اتمی» مصمم و جدی است. مِئير جاودان‌فر تحلیلگر مسایل خاورمیانه معتقد است، نتانیاهو سیاستی را پیش می‌گیرد که مورد قبول آمریکا باشد.


مئیر جاودان‌فر، ناظر سیاسی مقیم تل‌‌آویو، می‌گوید، از آنجا که برای اسراییل رابطه با آمریکا بسیار مهم است، بنابراین اسراییل بدون موافقت آمریکا دست به اقدام نظامی علیه ایران نخواهد زد.

دویچه‌وله: آقای جاودان‌فر، اظهارات اخیر بنیامین نتانیاهو را در مورد انتخاب اوباما به ریاست جمهوری آمریکا و سیاست‌های آینده‌ی آمریکا در برابر ایران چطور ارزیابی می‌کنید؟

مئیر جاودانفر: به نظر من برای آقای بنیامین نتانیاهو مهم است که به دولت باراک اوباما نشان بدهد که تا حدی سیاست‌های دولت او برای حزب لیکود قابل قبول خواهد بود چون علی‌رغم این که حزب لیکود با مذاکره با ایران موافق نیست و آن را یک راه‌حل درازمدت نمی‌بیند، ولی برای دولت اسراییل و برای حزب لیکود، که می‌خواهد در انتخابات بعدی برنده باشد، خیلی مهم است که تا جایی که می‌تواند با دولت آمریکا یک‌صدا باشد. چون اگر بخواهد از الان مخالفت کند، شاید وقتی که برنده شد، این به روابط بین اسراییل و آمریکا صدمه بزند. و می‌دانید که در سیاست خارجی اسراییل، آمریکا نخستین اولویت اورشلیم است.

موضع‌گیری فعلی دولت اسراییل، با توجه به انتخاب اوباما به ریاست جمهوری آمریکا در قبال ایران چطور است؟ فکر می‌کنید منتظر اجرای سیاست‌های اوباما خواهند ماند، یا این که ممکن است خودشان دست به اقدامی علیه ایران بزنند؟

به احتمال زیاد دولت اسراییل منتظر سیاست‌های دولت آمریکا خواهد بود. چون مسئله‌ی ایران با مثلا عراق، که اسراییل در سال ۱۹۸۱ به آنجا حمله کرد، خیلی فرق می‌کند. الان در خاورمیانه، ما چیزی حدود ۱۴۰ هزار سرباز آمریکایی داریم که اگر اسراییل بدون اجازه‌ی آمریکا به ایران حمله کند، آنها در تیررس ایران قرار خواهند گرفت و صدمه‌ی به آنها صدمه‌ای خواهد بود به روابط اسراییل با آمریکا، که برای دولت اسراییل بسیار مهم است. بنابراین به نظر من، به احتمال زیاد دولت اسراییل فعلا با سیاست‌های آمریکا موافقت و آنها را دنبال خواهد کرد. اگر در آینده دولت اسراییل متقاعد شد که ایران واقعا دارد بمب اتمی درست می‌کند و دولت آمریکا نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد، به نظر من این احتمال که دولت اسراییل به ایران حمله کند، افزایش خواهد یافت.

تقسیم قدرت در دولت کنونی اسراییل، الان این اجازه را به دولت می‌دهد که بتواند جلوی تندروها را در این زمینه بگیرد؟

مسایل ایران با مسایل صلح با فلسطینی‌ها و صلح با سوریه‌ای‌ها خیلی فرق می‌کند. مسئله‌ی اتمی ایران، مسئله‌ی فراگیری است که تمام جبهه‌های سیاسی اسراییل بایستی در مورد آن متحد باشند. چون عواقب این مسئله، مخصوصا عواقب حمله به آن، خیلی بزرگ خواهد بود. در حال حاضر دولت اسراییل و اکثریت سیاستمداران بر این عقیده هستند که بایستی به مذاکرات ادامه داد، بایستی به تحریم‌ها ادامه داد، بایستی از آمریکا حمایت کرد و برای اسراییل هنوز گزینه‌ی نظامی بدترین و آخرین گزینه است. این گزینه در آینده تنها در صورتی ممکن است تغییر کند که دولت اسراییل واقعا قانع شود که اولا دولت ایران دارد بمب اتمی می‌سازد و دوما، آمریکایی‌ها هیچ کاری نمی‌توانند بکنند و سوما، دولت اسراییل می‌تواند که عواقب حمله به ایران را تحمل بکند. اگر این سه شرط تحقق پیدا کند، که احتمالش کم است، آن‌وقت به نظر من تندروها در اسراییل و کسانی که از حمله به ایران حمایت می‌کنند برنده خواهند شد.

اگر احتمالا باراک اوباما به حرفی که در مبارزات انتخاباتی‌اش زد عمل بکند و بدون پیش شرط با ایران وارد مذاکره شود، فکر می‌کنید عکس‌العمل دولت اسراییل چه خواهد بود؟

دولت اسراییل شاید ظاهرا مخالفت کند، ولی باطنا و پشت درهای بسته، دولت اسراییل هرکاری که آمریکا بتواند انجام بدهد تا مسئله‌ی هسته‌ای ایران با روش مصلحت‌آمیزی حل شود، برای دولت اسراییل خوب است. به نظر من دولت اسراییل در کلمات و بیان‌هایش شاید شکایت بکند، ولی این کشور یاد گرفته است که در این منطقه، این عمل است که برنده است و اگر دولت آمریکا بتواند با سیاست مذاکرات خودش، اغتشاشات کنونی را در منطقه پایان بدهد، مخصوصا میان ایران و اسراییل، به نظر من دولت اسراییل از این اعمال و سیاست دولت آمریکا حمایت بسیار خواهد کرد.

و اگر بنا باشد چنین مذاکره‌ای بین دولت آمریکا و ایران در هر سطحی صورت بگیرد، فکر می‌کنید آیا اسراییل خواهان سهمی از این مذاکره خواهد بود، مثلا در مورد حمایت ایران از حماس و حزب‌الله؟

بله، برای این که یکی از نقاط مثبت مذاکرات میان ایران و آمریکا این است. الان گروه‌های مختلف دارند وارد قضیه صلح خاورمیانه می‌شوند، ایران دارد وارد این مسئله می‌شود و ایران به‌عنوان یک بازیگر بسیار بزرگ، حضورش در این مذاکرات بسیار مهم است. ولی در عین‌حال نباید فراموش کنیم که اسراییل هم یکی از بازیگرهای بسیار بزرگ است، مخصوصا در مسئله‌ی حماس و حزب‌الله. این دو گروه در مرز اسراییل هستند و فعالیت‌های نظامی و سیاسی می‌کنند و برای دولت اسراییل بسیار مهم است که در این مذاکرات شرکت کند، چون علی‌رغم روابط بسیار مثبت میان اسراییل و آمریکا، وقتی ما داریم راجع به امنیت این کشور حرف می‌زنیم، دولت اسراییل می‌خواهد که خودش مستقیما در تمام مذاکرات شرکت کند تا بتواند از منافع خود دفاع کند و در آینده بتواند برای رسیدن به تفاهم با دولت ایران از این مذاکرات استفاده کند. چون برای دولت اسراییل، کشور ایران یک هم‌پیمان طبیعی است، در نتیجه برای دولت اسراییل بسیار مهم است که تا جایی که باید و شاید بتواند روابط خودش را با مردم ایران و حتا اگر شده با دولت ایران بهتر کند.

مصاحبه‌گر: میترا شجاعی

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,3861554,00.html